Në kundërshtim me përcaktimet ligjore të Ligjit për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar, kontratat koncesionare PPP për shërbimet e kontrollit, dializës, laboratorit dhe sterilizimit në sektorin e shëndetësisë mes viteve 2015 dhe 2021 morën rreth 5.7 miliardë lekë (47 milionë euro) për shërbime që ata nuk performuan.
Në një analizë të koncesioneve në shëndetësi që u publikua sot, një studim i shoqatës “Together for Life” zbuloi se kjo shumë përbën 12.3% të vlerës totale të katër kontratave për të gjithë periudhën.
Studimi, i cili ka analizuar raportet e Kontrollit të Lartë të Shtetit, thotë se dëmi i pjesshëm ekonomik nga koncesionet në shëndetësi prej 5,6 miliardë lekësh përbëhet nga 1,5 miliardë lekë pagesa për shërbime që nuk janë kryer ndaj koncesioneve të “Checkup” dhe “Dializës” për periudhën 2015-2021 dhe rreth 4,1 miliardë lekë janë dëm në përllogaritjen e TVSH-së në kundërshtim me ligjin e TVSH për kontratat e Sterilizimit dhe “Checkup” për të gjithë periudhën 10 vjeçare.
Ilaçet, mjetet, furnizimet dhe shërbimet e përdorura në industrinë e kujdesit shëndetësor nuk i nënshtrohen TVSH-së sipas ligjit, por TVSH-ja ende shtohet në faturat e tyre.
Krahasuar me dëmin ekonomik Raporti “Together for Life” tregoi se mungonte analiza nga institucionet shtetërore për përfitimet që kanë sjellë kontratat koncesionare në krahasim me shpenzimet që këto koncesione i kanë sjellë buxhetit të shtetit duke përdorur disa nga paratë e taksapaguesve. Ndërkaq, koncesionarët kanë bërë shumë pak investime.
Pra, investimet e koncesionarëve nuk ishin të konsiderueshme. Gjatë gjithë periudhës së koncesionit, të katër kontratat do të përfitojnë 45.4 miliardë lekë (pa TVSH) nga buxheti i shtetit, megjithëse investimet që ata parashikojnë nuk do të kalojnë 4.3 miliardë lekë ose rreth 9% e parave të përfituara.
Vlera më e ulët e investimit për sa i përket të ardhurave është koncesioni i Check-up. Rreth 1.9 për qind e të ardhurave janë ndarë për investime nga korporata. Të ardhurat totale të pritshme të Checkup për kohëzgjatjen e koncesionit janë 8.7 miliardë lekë (pa TVSH), por investimi total i tij i vlerësuar është vetëm 172 milionë lekë.
Punonjësit e shëndetit publik ofrojnë shumicën e shërbimeve Check-Up falas. Pacientët që kryejnë vetëm teste laboratorike gjatë një vizite kontrolli në një institucion të kujdesit parësor plotësojnë një pyetësor dhe marrin testimin.
Vlera e katër kontratave për të gjithë periudhën e koncesionit është 45,5 miliardë lekë ose 376 milionë euro, nga të cilat deri në fund të 2022 (projeksion) kompanitë kontraktore si Sani Service (sterilizimi), 3P LIFE (check-up), Labofarma (Laboratori) dhe Diavita (dializa) kanë përfituar 22.3 miliardë lekë (189 milionë euro) ose 50% të vlerës totale.
Transparency international që prodhon indeksin me te besueshëm global kundër korrupsionit i ka konsideruar koncesionet në shëndetësi si rast të nivelit të lartë të korrupsionit në Ballkanin Perëndimor dhe në Turqi. Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) ka nisur hetimet për kontratat PPP në shëndetësi.
