SHBA- Sipas një hulumtimi, një në 20 gra në mbarë botën diagnostikohet me kancer gjiri, ndërsa 1 në 70 ka të ngjarë të vdesë nga kjo sëmundje gjatë jetës së saj. Kanceri i gjirit është kanceri më i diagnostikuar dhe shkaku kryesor i vdekjes nga kanceri tek gratë. Çdo minutë, katër gra diagnostikohen me kancer gjiri në mbarë botën dhe një grua vdes.
Në vitin 2021, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) nisi Iniciativën Globale për Kancerin e Gjirit (GBCI) për të synuar vendet për të arritur një reduktim mesatar vjetor të vdekshmërisë nga kanceri i gjirit prej 2.5%. Studiuesit analizuan të dhënat mbi incidencën e kancerit të gjirit tek gratë dhe shkallën e vdekshmërisë në 185 vende. Siç zbuluan, në vitin 2022, në mbarë botën u regjistruan 2.3 milionë raste të reja dhe 670,000 vdekje nga kanceri i gjirit.
Megjithatë, shpërndarja e këtyre rasteve ishte e pabarabartë. Në vendet me Indekse më të larta të Zhvillimit Njerëzor (HDI, një sistem që përdoret për të matur cilësinë e përgjithshme të jetës së një vendi) normat e kancerit të gjirit janë më të larta. Në të kundërt, në vendet me indekse më të ulëta të cilësisë së jetës për HDI, gratë e diagnostikuara me kancer gjiri kishin norma të vdekshmërisë në mënyrë disproporcionale më të larta. Për shembull, rreziku i diagnozës ishte më i lartë në Francë 1 në 9 dhe Amerikën e Veriut 1 në 10, ndërsa rreziku i vdekjes nga kanceri i gjirit ishte më i lartë në Fixhi 1 në 24 dhe Afrikë 1 në 47.
Normat e vdekshmërisë
Autorët shqyrtuan gjithashtu normat e vdekshmërisë nga kanceri i gjirit gjatë një periudhe dhjetëvjeçare në 46 vende dhe zbuluan se ndërsa normat e vdekshmërisë duket se janë në rënie në 30 vende, vetëm shtatë vende po arrijnë objektivin e OBSH-së për të reduktuar vdekshmërinë me 2.5% në vit: Malta, Danimarka, Belgjika, Zvicra, Holanda dhe Sllovenia, Lituania. Bazuar në tendencat aktuale, incidenca e kancerit të gjirit dhe vdekshmëria nga sëmundja pritet të rritet përkatësisht me 38% dhe 68% deri në vitin 2050, duke prekur në mënyrë disproporcionale vendet me indekse më të ulëta të HDI. Kjo korrespondon me rreth 3.2 milionë raste të reja dhe 1.1 milionë vdekje në vitin 2050.
Autorët vërejnë se këto vlerësime janë të kufizuara nga cilësia dhe disponueshmëria e të dhënave, veçanërisht për vendet me indekse më të ulëta të HDI, të cilat mund të kenë sisteme jo të plota të regjistrimit të kancerit. Vlerësimet e ardhshme ishin gjithashtu të kufizuara në një nëngrup vendesh për shkak të grupeve të ndryshme të të dhënave të përdorura. Siç theksojnë ata, nevojitet veprim urgjent, veçanërisht në vendet me tregues më të ulët të cilësisë së jetës, si dhe investime të vazhdueshme dhe përmirësime në diagnostikimin dhe trajtimin e hershëm, në mënyrë që të reduktohen pabarazitë në rritje në mbijetesën e kancerit të gjirit në mbarë botën.
