TIRANË- Rruga e pranimit të Shqipërisë në BE do të shkëputet nga ajo e Maqedonisë së Veriut, me kapitujt e parë të negociatave që do të hapen zyrtarisht më 15 tetor, sipas një vendimi unanim të ambasadorëve të vendeve anëtare të Bashkimit Evropian të mërkurën (25 shtator), tha një zëdhënës.
Rruga e dy vendeve të Ballkanit Perëndimor drejt anëtarësimit në BE u shoqërua me fillimin e negociatave të nisura zyrtarisht në verën e vitit 2022. Megjithatë, për shkak të mosmarrëveshjeve midis Shkupit dhe Bullgarisë, hapja aktuale e kapitujve është shtyrë pa fund, duke ndikuar drejtpërdrejt në progresin e Tiranës.
Por tani, hapi i radhës pritet të bëhet nga Shqipëria në mes të tetorit në kuadër të konferencës ndërqeveritare dhe hapjes së “Cluster 1 – Fundamentals”. Ky grup përfshin disa kapituj – Prokurimi, Statistikat, Gjyqësori dhe të drejtat themelore, drejtësia, liria dhe siguria dhe kontrolli financiar.
Ky është një lajm i mirë për Shqipërinë në përpjekjet e saj për të përmbushur kërkesat për të avancuar në rrugën e saj në BE, por është një pengesë për Maqedoninë e Veriut, e cila edhe një herë dështon të bëjë një hap vendimtar drejt anëtarësimit në BE.
Pas viteve të zhgënjimit, Bullgaria dhe Maqedonia e Veriut ranë dakord nën presidencën franceze të BE-së në korrik 2022, për të ndryshuar kushtetutën e saj dhe për të përfshirë pakicën bullgare së bashku me pakicat e tjera të përmendura aktualisht si “populli turk, populli vllah, populli serb, romët , popullit boshnjak dhe të tjerëve”.
Kjo do të bënte që Sofja të heqë veton dhe përparimin e bisedimeve të Shkupit. Megjithatë, marrëveshja nuk është zbatuar për shkak të mungesës së vullnetit politik dhe konsensusit në Maqedoninë e Veriut, që do të thotë se të dy vendet e kanë parë procesin e tyre të pranimit të ngecur.
Aktualisht, 100.000 qytetarë maqedonas kanë marrë nënshtetësinë bullgare, që do të thotë se kanë vërtetuar rrënjët e tyre bullgare. Që kur partia nacionaliste VMRO-DPMNE fitoi zgjedhjet majin e kaluar, qeveria e re e Hristijan Mickoski e ka bërë të qartë se dëshiron të rinegociojë të ashtuquajturin “kompromis francez”.
Siç pritej, BE-ja e hodhi poshtë këtë qëndrim dhe paralajmëroi se hapi tjetër do të ishte shkëputja e Maqedonisë së Veriut nga Shqipëria dhe dhënia e shansit Tiranës për të avancuar.
Pas zgjedhjeve të majit, Maqedonia e Veriut u përball me fqinjët e saj grekë dhe bullgarë të BE-së. Së pari, presidentja e re e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, sfidoi Greqinë duke mos përdorur emrin kushtetues “Maqedonia e Veriut” gjatë fjalimit të saj të inaugurimit .
Maqedonia e Veriut i shtoi emrin “Veriu” në vitin 2018 për t’i dhënë fund një mosmarrëveshjeje të gjatë me Greqinë, pas marrëveshjes historike të Prespës. Kohët e fundit, qeveria e Mickoski zgjodhi një luftë me Sofjen me pretekstin se protokolli i Presidentit bullgar nuk valonte flamurin e Maqedonisë së Veriut gjatë një vizite të fundit të Siljanovska-Davkova në Sofje.
Në fakt, vizita ishte jozyrtare, pasi Siljanovska-Davkova erdhi për të marrë pjesë në një shfaqje operistike dhe nuk ka asnjë kërkesë protokolare për të mbajtur flamurin në këtë rast. Episodi, megjithatë, po helmon marrëdhëniet dhe presidenti bullgar la të kuptohet se skandali u organizua nga forca të fuqishme që nuk dëshirojnë që Maqedonia e Veriut të bëhet pjesë e BE-së./EURACTIV